Trong ngành chế tạo máy, ngành gia công cơ khí chính xác và ngành công nghiệp khuôn mẫu các loại dao dùng để gia công được sử dụng nhiều với vai trò quan trọng. Đặc biệt để đáp ứng những chi tiết có độ khó ngày càng cao, dao phay cầu được sử dụng ngày càng nhiều hơn.
TỔNG QUAN VỀ DAO PHAY CẦU
Dao phay cầu còn được gọi là “dao phay mũi cầu”.
Dao có thể dễ dàng nhận biết bằng mắt thường, đầu dao có hình dạng bán cầu nối liền với thân dao. Chúng ta có thể xem dao phay cầu là dạng đặc biệt của dao phay ngón có bo góc với bán kính R bằng nửa đường kính cắt.
Dao phay cầu thường được làm từ vật liệu carbide, được bọc 1 lớp phủ ở phần lưỡi cắt. Nhiệm vụ của lớp phủ là tăng cường độ chắc chắn phần mũi dao và giảm khả năng nứt vỡ lưỡi cắt.
Có nhiều loại lớp phủ khác nhau phụ thuộc vào từng loại vật liệu gia công. Các lớp phủ phổ biến của dao phay cầu gồm:
Lớp phủ TiSin: chuyên dùng cho vật liệu thép carbon, thép hợp kim, thép tôi, thép đã qua xử lý nhiệt.
Lớp phủ DLC: chuyên chạy vật liêu nhôm.
Lớp phủ Altin: chạy được đa vật liệu như thép, inox, gang.
Công dụng của dao phay các bề mặt có biên dạng cong, phay rãnh với bán kính lớn, phay đường viền chi tiết. Chúng cũng được sử dụng để tạo góc tròn giữa các mặt vuông góc để giảm sự tập trung ứng suất.
Ứng dụng chính của dao phay cầu thể hiện rõ trong lính vực khuôn mẫu và gia công chi tiết 3D. Đây là nơi mà dao phay cầu đạt hiệu quả gia công lớn nhất và độ linh hoạt cực kỳ cao so với các loại dao khác.
Các loại dao có đường kính nhỏ có thể được sử dụng để khắc chữ hoặc hình ảnh lên bề mặt gia công.
Ngày nay cùng với sự phát triển mạnh mẽ của khoa học kỹ thuật trong lĩnh vực cắt gọt kim loại, khả năng ứng dụng của các máy công cụ CNC đã ngày càng được khẳng định. Đặc biệt hơn là khả năng gia công với độ chính xác, năng xuất cao. Song song với sự phát triển đó là một lĩnh vực không thể tách rời, đó là lĩnh vực dụng cụ cắt gọt kim loại trên máy CNC để có thể đáp ứng những yêu cầu cao hơn.
Và việc chế tạo ra dao phay cầu, đặc biệt là sử dụng dao phay cầu đã phần nào đáp ứng được những yêu cầu gia công các chi tiết phức tạp hiện nay. Các loại dao phay cầu được trang bị lớp phủ CBN, TiAln, TIN,… cho phép cắt được vật có độ cứng cao, bề mặt phức tạp và năng suất đạt cao hơn rất nhiều lần so với các phương pháp truyền thống.
Dao phay cầu có những đặc điểm sau:
- Dao phay cầu có lưỡi cắt đặc biệt nên có cơ chết gia công những chi tiết khó
- Khả năng năng suất cao và đảm bảo chất lượng bề mặt gia công.
- Tuổi thọ cao
- Sự đa dạng về chủng loại
- Phân loại dao phay cầu
Phay cầu dạng liền khối:
Khi đường kính dao nhỏ (Ddao < 10 mm) thì hầu hết dao cầu được chế tạo liền khối. Để thuận lợi cho việc chế tạo và hạ giá thành của dao, với dạng dao này thì kết cấu đầu dao về cơ bản là giống nhau còn phần thân dao được chế tạo với kết cấu phù hợp với mục đích sử dụng
Phay cầu liền khối không phủ:
được các hãng sản xuất chế tạo bằng những chủng loại vật liệu làm dao phổ biến như thép gió thường, thép gió chịu nhiệt, hợp him cứng,.. để gia công những chi tiết được làm từ những loại vật liệu có độ cứng thấp như đồng, thép chưa tôi, nhôm hợp kim… hoặc được làm từ vật liệu phi kim loại như nhựa cứng, gỗ…
Phay cầu liền khối phủ:
Có thể nhận thấy rằng dao phay cầu liền khối không phủ vẫn còn có những hạn chế như chỉ gia công được những vật liệu có độ cứng thấp, tuổi bền của dao ngắn, năng suất gia công thấp,… Nhưng khi những dụng cụ này được phủ CBN, TiAlN, TiN… thì chúng có nhiều ưu điểm hơn so với dao phay cầu liền khối không phủ thông thường đó là:
Tuổi thọ cao hơn.
Cải tiến được độ bền.
Cải tiến được cơ chế thoát phoi.
Ngăn chặn vỡ dao.
Làm chậm quá trình mòn dao.
Tăng tính chịu nhiệt.
Tăng độ chính xác và độ bóng của chi tiết gia công.
Phay cầu có lưỡi cắt trên cả phần trụ và phần cầu:
Đặc điểm của dạng dao này là cả phần lưỡi cắt cầu và trụ đều có thể tham gia cắt đồng thời. Nhưng tuỳ theo mục đích sử dụng mà phần thân dao được chế tạo theo một trong hai kiểu sau:
Kiểu 1: Dao phay cầu có đường kính danh nghĩa phần cắt và phần chuôi bằng nhau, đây là dạng dao có ưu điểm trong gia công mặt cong lồi và hốc sâu vì kết cấu dao không ảnh hưởng đến việc tiến sâu của dao. Nhưng độ cứng vững của dao sẽ kém nếu gá dao quá dài, đặc biệt với những dao có đường kính gia công nhỏ.
Kiểu 2: Dao phay cầu có đường kính danh nghĩa phần cắt nhỏ hơn phần chuôi, đây là kiểu dao có ưu điểm trong gia công rãnh hẹp và sâu. Nếu gia công hốc thì sẽ bị hạn chế độ sâu theo kích thước chiều dài phần trụ có lưỡi cắt của dao. Nhưng đối với dao có đường kính gia công nhỏ thì kết cấu của dao sẽ giúp tăng độ cứng vững khi gia công
Phay cầu chỉ có lưỡi cắt trên phần cầu:
Nếu như xét đến tính chuyên dùng khi gia công các mặt cong phức tạp, các mặt cong chuyển tiếp…. thì chỉ có phần lưỡi cắt trên phần cầu của dao là tham ra cắt. Vì thế các hãng sản xuất dao đã chế tạo loại dao cầu chỉ có lưỡi cắt trên mặt cầu. Kết cấu thân dao dạng này cũng gồm hai kiểu như dạng dao phay cầu có lưỡi cắt trên cả phần trụ và phần cầu
Dao phay cầu ghép mảnh: Một trong những dạng hỏng chủ yếu của dao cầu khi gia công là mòn, vỡ lưỡi dao, mẻ dao….. Nếu như gia công theo chế độ cắt hợp lý thì có thể khẳng định rằng đa phần là dao bị hỏng do mòn, mẻ. Vì vậy để nâng cao hiệu quả sử dụng người ta chế tạo dao phay cầu ghép mảnh. Ưu điểm của dao phay cầu ghép mảnh là phần cán dao cố định còn phần lưỡi cắt sẽ được thay thế khi mòn, hỏng,….. Nhưng hạn chế của giải pháp này là khó áp dụng đối với dao có đường kính nhỏ.
Hầu hết các mảnh dao cầu đều được làm từ những vật liệu có tính năng cắt tốt, hoặc được phủ để tăng tuổi bền và khả năng cắt gọt. Thân dao ngoài việc được chế tạo bằng nhũng loại vật liệu có độ bền cao chúng còn được tăng bền như thấm Nitơ, phủ TiN, TiAlN….. để tăng tuổi thọ của cán dao.
Tìm hiểu thêm tại: https://dungcucatanhphat.com/
No comments:
Post a Comment